Philippe Troussier – Niềm hy vọng cho bóng đá Việt Nam

Philippe Troussier có bảng vàng thành tích

Philippe Troussier đã từng cầm quân tham dự World Cup không chỉ một lần mà là nhiều lần. Trong quá khứ, ĐT Việt Nam chưa bao giờ được dẫn dắt bởi HLV từng cầm quân ở World Cup. Nhưng với Philippe Troussier thì khác. Kinh nghiệm của nhà cầm quân đầy thành tích này khiến Việt Nam vô cùng hi vọng. Cùng theo dõi về câu chuyện của người HLV này nhé.

Philippe Troussier: Hài hước, nóng tính và cách thu phục trái tim cầu thủ

Philippe Troussier được khen ngợi chuyên nghiệp và cần mẫn, cá tính, hài hước nhưng ông cũng dễ nổi giận, đồng thời có phong cách quản lý chạm vào trái tim cầu thủ.

Philippe Troussier chuyên nghiệp, siêng năng cùng cái nhìn xa

Xuất phát điểm của Philippe Troussier là huấn luyện bóng đá trẻ Pháp, nền móng học viện danh tiếng thế giới Clairefontaine ngày nay. Vì thế, trong công việc ông luôn hướng tương lai lâu dài chứ không chỉ hòa toàn nhìn vào thành tích hiện tại.

Hướng đi Philippe Troussier tạo bước ngoặt cho bóng đá Nhật Bản, khi ông xây dựng tính kế thừa cho “Samurai Xanh” từ giải vô địch U20 thế giới 1998 đến World Cup 2002 ở trên sân nhà (đồng tổ chức với Hàn Quốc).

Philippe Troussier thu phục trái tim cầu thủ
Philippe Troussier thu phục trái tim cầu thủ

Không chỉ vậy, Philippe Troussier đề xuất Nhật Bản thay đổi trên hệ thống độ tuổi đào tạo trẻ. Yếu tố này đã tác động không nhỏ đến thành tích bóng đá xứ mặt trời mọc ngày nay, từ dấu ấn khi đá World Cup, trở thành thế lực số 1 châu Á đến việc xuất khẩu cầu thủ sang châu Âu (đặc biệt là Đức).

Những người từng cộng tác với Philippe Troussier đều mô tả ông rất chuyên nghiệp và cần mẫn mỗi khi bắt tay vào công việc. Không phải người Nhật Bản nào cũng thích ông về khía cạnh cuộc sống. Nhưng về công việc và bóng đá, hầu như tất cả mọi người đều tôn trọng những gì ông làm.

Kozo Kinomoto, cựu giám đốc Japan Football League, khen ngợi Troussier lúc nào cũng chỉ nghĩ đến bóng đá. Xét về thái độ Troussier với tư cách một nhà quản lý bóng đá, ông ấy là lựa chọn lý tưởng. Ngoài ra, là bạn của Arsene Wenger, Kozo Kinomoto đánh giá cao trách nhiệm Troussier trong 4 năm dẫn Nhật Bản.

Nghiêm túc trong công việc và quyết liệt với thứ bóng đá mình theo đuổi, Philippe Troussierđôi khi bộc lộ mặt trẻ con. Ví dụ, ông hay tỏ ra khó chịu và la hét lớn vì chuyện vặt vãnh ảnh hưởng đến đội.

Nhà cầm quân sinh năm 1955 nhiều lần nói “Nhật Bản không có cần đội trưởng”. Chuyện này lặp lại liên tục, khiến ông có xung đột với không ít quan chức và các cầu thủ Nhật bản, cũng như một số lãnh đạo CLB tham dự J.League 1.

Philippe Troussier: Hài hước và nóng tính!

Đồng thời, trong và ngoài bóng đá, Philippe Troussier cho thấy mình là một người có khiếu hài hước, với những câu chuyện cười thú vị giảm căng thẳng cho đội. Sự hài hước trong lời nói của Troussier giúp cho phòng thay đồ cảm thấy dễ chịu hơn và xua tan ngột ngạt.

Shinji Ono là một trong những cầu thủ hiểu rõ và bị chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ Troussier. Anh là thành viên U20 Nhật Bản vào chung kết giải thế giới năm 1999, cũng như khoác áo ĐTQG dự World Cup 2002.

Theo Ono, chiến lược gia người Pháp nóng tính khi cả đội không đáp ứng yêu cầu. Nhiều lúc “Sorcier blanc” (phù thủy trắng – theo cách gọi ở trong tiếng Pháp) trở nên thô tục với những lời lẽ không kiềm chế.

Philippe Troussier hài hước và nóng tính
Philippe Troussier hài hước và nóng tính

Okano Shunichiro – cựu chủ tịch LĐBĐ Nhật Bản (JFA), người viết thư cho Arsene Wenger để lấy ý kiến trước khi thuê Troussier – kể rằng “phù thủy trắng”, đôi khi có bình luận rất gấu.

Khi Philippe Troussier dẫn Nhật Bản, ông đã chọn trợ lý là Florent Dabadie – phát thanh viên, nhà báo và bình luận thể thao người Paris, thông thạo tiếng Nhật, tiếng Anh, cũng như giao tiếp được tiếng Italia, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và tiếng Hàn.

Dabadie luôn dịch đúng nghĩa mà Troussier truyền tải đến cầu thủ, các thành viên JFA hay giới truyền thông Nhật Bản. Okano Shunichiro phải nhắc Dabadie sau khi nhận được nhiều ý kiến trái chiều rằng đừng bao giờ dịch những lời của Troussier theo đúng nghĩa đen!.

Philippe Troussier chạm tới trái tim cầu thủ

Tháng 2 năm 1999, hai tháng trước khi tranh tài giải U20 World Cup tại Nigeria, đội tuyển Nhật Bản đã chọn đóng quân tại Burkina Faso. Cuộc hành trình này không chỉ có bóng đá. Đây là khoảng thời gian quan trọng với các chiến binh Samurai trẻ. Họ được cải thiện thể lực, làm quen với thay đổi về thời tiết châu Phi, đồng thời có cơ hội trưởng thành hơn trong suy nghĩ về cuộc sống.

Sau khi tập luyện mệt mỏi vì chưa quen điều kiện khí hậu, Philippe Troussier đã đưa đội đến thăm trại trẻ mồ côi địa phương quyên góp sữa bột, thuốc men, cùng với khoản tiền địa phương trị giá khoảng 250.000 yên.

Thông qua hành động này, Philippe Troussier đã giúp các cầu thủ hòa mình vào nền văn hóa địa phương. Điều quan trọng khác là ông đã giúp họ cảm thấy bản thân thực sự may mắn, khi thế giới còn những cuộc sống vất vả khác.

Philippe Troussier đã chạm vào trái tim các cầu thủ theo cách ý nghĩa như vậy. Sau đó, U20 Nhật Bản đã tiến một mạch đến chung kết, nơi đội thua U20 Tây Ban Nha. Nhiều cầu thủ trong lứa này đưa Nhật Bản tới chung kết Confederations Cup 2001 (thua Pháp 0-1), rồi làm nên kỳ tích lần đầu tiên tại vòng 1/8 tại World Cup 2002.

Philippe Troussier có bảng vàng thành tích
Philippe Troussier có bảng vàng thành tích

Philippe Troussier cũng nổi bật tại khía cạnh tìm hiểu văn hóa và ẩm thực tại những vùng đất ông làm việc. Tại Nhật, ông thích ăn mì soba, theo dõi sumo và có quan hệ tốt với võ sĩ. Nhờ vậy, sự hiểu biết và tính kết nối với cầu thủ của ông cũng được cải thiện tốt hơn. Bên cạnh đó, Philippe Troussier đã có thời gian tìm hiểu văn hóa lẫn ẩm thực Việt Nam và giờ là lúc ông chuẩn bị cho cuộc chinh phục mới.

Philippe Troussier và cuộc hành trình đầy tiếng vang

Trong cuộc hành trình huấn luyện, “nhà truyền giáo” Philippe Troussier đã tạo nhiều ảnh hưởng với bóng đá châu Phi và châu Á.

Sự nghiệp cầu thủ khiêm tốn của Philippe Troussier

Philippe Troussier đã bước vào bóng đá chuyên nghiệp khá muộn. Khi ông gia nhập đội hình Angoulême Charente mùa giải 1976-77 thì đã ở độ tuổi 21. Trước đó, Troussier có 2 năm thi đấu cho các đội trẻ khiêm tốn AS Choisy-le-Roi và RC Joinville.

Ngay mùa giải đầu tiên khoác áo Angoulême, ông đã tham dự 22 trận trong số 34 vòng đấu Division 2 (giải bóng đá hạng Nhì Pháp) – tương đương với Ligue 2 ngày nay.

Philippe Troussier đã rời đi ngay mùa hè 1977, sau khi Angoulême kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 7 nhóm A giải Division 2 và giành 37 điểm (tính 2 điểm mỗi trận thắng). Bến đỗ của HLV này là Red Star, CLB lâu đời thứ 4 ở Paris và có 6 mùa giải tham dự Division 1 (ngày nay là Ligue 1).

Khi ấy, Red Star cạnh tranh suất lên hạng Division 1 nhóm B. Troussier đã không có nhiều cơ hội thi đấu và chỉ có đúng 3 lần được tung vào sân ở giải hạng Nhì Pháp.

Chuyến phiêu lưu thứ 2 khép lại, cánh cửa mới mở ra với Philippe Troussier. Lần này là FC Rouen, cũng thuộc Division 2, nơi ông thành công nhất ở trong sự nghiệp cầu thủ chuyên nghiệp.

Trong 3 mùa giải thi đấu tại Normandie, cực tây bắc chiếm khoảng 5% diện tích nước Pháp, hậu vệ sinh năm 1955 đã có 79 trận đấu trên mặt trận Division 2 với Rouen và ghi 8 bàn thắng.

Rời khỏi thành phố Rouen, thủ phủ Normandie, Philippe Troussier gia nhập Stade de Reims, gã khổng lồ sa sút bóng đá Pháp. Reims từng có 6 lần vô địch Pháp, đặc biệt là 2 lần vào chung kết Cúp C1 châu Âu các mùa 1955-56 và 1958-59. Trong cả hai trận này, họ đã đều thua gã khổng lồ Real Madrid, lần lượt 3-4 và 0-2.

Sau đó, khi Troussier gia nhập Reims, CLB thuộc thành phố cùng tên thành lập bởi người Gaul và thuộc Đế chế La Mã đang vật lộn giải hạng Nhì ông đã thi đấu 38 trận rồi treo giày.

Tiếng vang đầu tiên của Philippe Troussier

Chuyến chu du thế giới Philippe Troussier bắt đầu với đất nước Bờ Biển Ngà, nơi ông có khoảng thời gian gắn bó dài và để lại tầm ảnh hưởng về bóng đá không mấy ai sánh kịp. Mọi chuyện xuất phát từ sự kiện Roger Ouegnin lên ngồi ghế chủ tịch ASEC Mimosas năm 1989, khi CLB khép lại năm thứ 9 liên tiếp không giành được chức vô địch quốc gia. Ngược lại, ông phải chứng kiến đối thủ Africa Sports đăng quang tới 5 mùa liên tiếp.

Trong 1 thập kỷ mà ASEC Mimosas trắng tay, African Sports có 7 lần vô địch và vươn lên trở thành thế lực lớn nhất bóng đá Bờ Biển Ngà. 

Philippe Troussier đã ký hợp đồng cuối năm 1989 và bắt đầu làm việc khi qua năm mới. Ngay lập tức, CLB lột xác với 3 danh hiệu VĐQG liên tiếp ( năm 1990, 1991, 1992).

Cú hattrick danh hiệu giúp Philippe Troussier được trao quốc tịch Bờ Biển Ngà và dẫn ĐTQG. Trong khi đó, với nền tảng ông để lại, ASEC đăng quang thêm hai mùa nữa, trước khi Africa Sports chấm dứt mạch chiến thắng vào năm 1996. Nhiệm vụ giành vé dự World Cup 1994 thất bại đã khiến Troussier sớm rời ghế HLV trưởng Bờ Biển Ngà.

Dù chia tay ASEC và rời khỏi Bờ Biển Ngà, nhưng triết lý bóng đá của “phù thủy trắng” vẫn ảnh hưởng đến “Les Mimos” , đặc biệt là tác động vào suy nghĩ của Chủ tịch Ouegnin.

Năm 1994, Ouegnin – người cho đến nay còn giữ chức chủ tịch và luôn dành tôn trọng đối với Troussier – cho thành lập học viện Mimi Sifcom. Đây là trung tâm đào tạo trẻ đầu tiên Bờ Biển Ngà và là một trong những lò đầu tiên tại châu Phi, cho ra đời một số cầu thủ giỏi như Kolo Toure hay Aruna Dindane.

Philippe Troussier – “Nhà truyền giáo” bóng đá thế giới

Vừa rời Bờ Biển Ngà, Troussier đã chuyển hướng cuộc phiêu lưu đến Nam Phi (dẫn Kaizer Chiefs) rồi Maroc (FUS Rabat, giành 1 danh hiệu), trước khi trở thành HLV trưởng đội tuyển Nigeria năm 1997.

Bất chấp thành công mang về chiếc vé World Cup 1998 nhưng Philippe Troussier vẫn bị LĐBĐ Nigeria sa thải để chọn Bora Milutinovic – người trước đó dự giải VĐTG cùng 3 đội tuyển khác nhau (Mexico [1986], Costa Rica [1990], Mỹ [1994]) – dẫn đội tham dự ngày hội bóng đá tại Pháp.

Chính điều này đã tạo động lực mới cho Troussier. Ông nhanh chóng tìm được việc mới và đưa Burkina Faso lần đầu tiên trong lịch sử vào bán kết giải vô địch châu Phi (CAN 1998).

Philippe Troussier là nhà truyền giáo tình yêu bóng đá
Philippe Troussier là nhà truyền giáo tình yêu bóng đá

Tiếp đó, ông cùng Nam Phi dự World Cup 1998 và ngay trong lần đầu được dự giải VĐTG, đội giành 2 điểm, xếp thứ 3 ở trong bảng đấu có chủ nhà Pháp, Đan Mạch và Saudi Arabia.

Trận hòa 1-1 với Đan Mạch của ngôi sao Peter Schmeichel, anh em Michael Laudrup và Brian Laudrup, Thomas Helveg… là màn trình diễn xuất sắc đã giúp Troussier nhận được cơn mưa lời khen.

Con tàu của thuyền trưởng Philippe Troussier đã rời châu Phi để đến châu Á, nơi ông có 4 năm dẫn đội tuyển Nhật Bản rồi quản lý Qatar.

Năm 2004, ông trở lại nước Pháp khi cập cảng Marseille nhưng không thành công. Nhà truyền giáo đã trở lại châu Phi với điểm đến Maroc và quay lại Nhật Bản với CLB Ryukyu và tiếp tục đến Trung Quốc tại thời điểm bóng đá nước này đón nhiều hợp đồng lớn.

Xen giữa hai chu kỳ làm việc với bóng đá Trung Quốc nhưng ông vẫn có thời gian ngắn huấn luyện ở Tunisia với CLB CS Sfaxien.

Năm 2018, Philippe Troussier là một trong 77 ứng viên cho chiếc ghế HLV trưởng tại Cameroon. Lần ấy, Sven-Goran Eriksson đã được chọn nhưng các bên không thống nhất được thỏa thuận, rồi Clarence Seedorf nhận việc.

Philippe Troussier được kỳ vọng nâng tầm Việt Nam
Philippe Troussier được kỳ vọng nâng tầm Việt Nam

Khi đến Việt Nam vào năm 2018, Philippe Troussier chủ yếu làm việc bóng đá trẻ, trong đó bao gồm thời gian dẫn U19 quốc gia. Đại dịch Covid-19 đã khiến công việc của ông gián đoạn. Với kinh nghiệm và kiến thức tích lũy được trong 4 thập kỷ, nhà cầm quân 67 tuổi đã có những hỗ trợ nhất định để bóng đá trẻ Việt Nam từng bước trở nên chuyên nghiệp hơn.

Như vậy, Tructiephomnay đã gửi đến bạn câu chuyện về HLV Philippe Troussier. Hy vọng tại Việt Nam, ông sẽ phát huy hết khả năng đưa lá cờ đỏ sao vàng tung bay tại sân chơi World Cup.

Xem thêm

Lautaro Martinez: Báo thủ tuyển quốc gia, người hùng câu lạc bộ

Bước ra ánh sáng sau gần 10 năm, Emiliano Martinez nổi loạn

Mbappe lọt top 6 chân sút hay nhất sau 12 lần phá lưới tại World Cup